Bắt nguồn từ phương Tây, nỗi sợ thứ 6 ngày 13 lan ra cả thế giới. Nguồn gốc thứ 6 ngày 13 "Nỗi sợ hãi thứ 6 ngày 13 bắt nguồn từ Kitô giáo. Chúa Jesus
Và chung nguồn nguyên liệu với Phú Quốc trên vịnh Thái Lan cũng là đối thủ cạnh tranh hùng mạnh trên bản đồ nước mắm thế giới, nghề sản xuất nước mắm lâu đời của Thái Lan. Điểm sáng nhỏ nhoi mà rực rỡ Địa danh nổi tiếng nhất về nước mắm ở Phú Yên là Gành Đỏ, thuộc thị xã Sông Cầu, nằm trên quốc lộ 1A, giáp biển.
3. Các món ăn ngon, hấp dẫn từ thịt nạc dăm - Nạc dăm xào ngũ vị hương Xào nạc dăm ngũ vị hương có vị khá mới lạ, thịt thơm ngọt hòa với các gia vị như nước mắm, xì dầu, đường…tạo nên một món ăn vô cùng hấp dẫn.
2.2 Phần bánh căn ngoài giòn, trong mềm đặc trưng. Anh chủ ở đây là người chơi hệ "trứng lòng đào" nên bánh căn nướng cũng theo phong cách đó. Không như các quán bánh căn khác với trứng chín đều thì ở Nhà Chung bánh căn vẫn còn giữ được phần nhân trứng lòng đào
Nhóm người tiêu dùng nước mắm có nguồn gốc địa lý: lựa chọn do nguồn gốc địa lý của sản phẩm, hợp khẩu vị và do đánh giá chất lượng tốt. - Các yếu tố người tiêu dùng quan tâm khi mua nước mắm: Nhóm người tiêu dùng nước mắm công nghiệp: quan tâm tới hương vị,
. Có lẽ với rất nhiều người hình ảnh của chai nước mắm truyền thống đã không còn nhớ rõ, hoặc chẳng nhớ những tĩn nước mắm, chai nước mắm nguyên chất như thế nào nữa. Với sự phát triển của thời đại, những thương hiệu nước mắm công nghiệp đã ra đời, cùng với đó là nhiều hương vị mới, thêm những tiện lợi mới để phù hợp với thị trường, với người dùng hơn. Cũng chính vì thế mà nước mắm truyền thống dần dần lui lại về phía sau. Thế nhưng để nói rằng nước mắm truyền thống có sợ bị mai một không, có sợ bị thay thế không, thì câu trả lời là không đâu. Mặc dù nước mắm truyền thống không còn xuất hiện quá nhiều như trước nữa nhưng nó vẫn luôn có một chỗ đứng nhất định, nó vẫn là cần thiết trong những bữa ăn của mỗi gia đình. Vậy bạn có muốn biết thêm những câu chuyện thú vị về nước mắm truyền thống không? Cùng đọc để tìm hiểu thêm nhé. Nước Mắm Truyền Thống – Nguồn Gốc Từ Đâu?Nước Mắm Truyền Thống Du Nhập Như Thế Nào?Nước Mắm Truyền Thống Đến Việt Nam Ra Sao?Như Thế Nào Là Nước Mắm Truyền Thống?Những Thương Hiệu Nước Mắm Truyền Thống Việt Nam1. Nước Mắm Tĩn mắm Khải Hoàn mắm Liên Thành Để tìm hiểu cho ngọn ngành thì thật ngạc nhiên khi nước mắm lại được xuất hiện lần đầu tiên tại đất nước La Mã đấy nhé, thời gian mà người ta phát hiện ra nước mắm có lẽ phải kể đến hơn 2000 năm về trước khi các nhà khoa học đã tìm hiểu và nghiên cứu dựa trên các di tích lịch sử còn lại của đế quốc La Mã và phát hiện ra nước mắm đã có mặt tại đây từ năm thứ 27 trước Công Nguyên, hồi đó người ta còn gọi nước mắm với cái tên Garum, thứ nước gia vị này cũng được đựng trong các vò được làm bằng gốm với những điêu khắc đặc trưng của vùng Địa Trung Hải. Nước Mắm Truyền Thống Và Những Câu Chuyện Chưa Kể Về các làm nước mắm truyền thống cổ xưa này từ thời La Mã người ta cũng có rất nhiều cách để làm, hoặc là họ lấy máu và nội tạng của cá rồi chưng cất lên, hoặc là có thể lấy cả con cá để chưng cất. Trước khi làm nước mắm truyền thống này thì họ sẽ lọc bỏ xương cá rồi có thịt cá và nội tạng cùng ruột của cá vào các bình đựng bằng gốm rồi đổ nước muối vào, sau đó để các nguyên liệu này cho lên men, cách làm này thật ra cũng tương tự với cách làm nước mắm truyền thống lên men của người châu Á, cụ thể là người Việt Nam chúng ta cũng vậy. Sau khi ngâm cá và nước muối đủ thời gian rồi thì người La Mã sẽ tiếp tục đem các bình gốm đi phơi nắng trong nhiều ngày, trong những ngày này họ còn cho vào các bình những loại rau thơm đặc trưng hoặc các loại thảo mộc để làm giảm quá trình vi khuẩn sinh sôi cũng như giảm mùi hôi cho những bình nước mắm truyền thống. Cuối cùng khi cá đã rục và lên men đủ thời gian thì người ta sẽ lọc bỏ bã và chỉ lấy nước cốt để sử dụng như một loại gia vị hoàn hảo cho các món ăn. Nước Mắm Truyền Thống Du Nhập Như Thế Nào? Để biết vì sao Châu Á lại xuất hiện nước mắm truyền thống từ La Mã thì đó là do “con đường tơ lụa”. Khi đế chế của La Mã dẫn sụp đổ thì Garum cũng bắt đầu có nguy cơ biến mất tại Italia, cộng thêm việc cướp biển tràn vào phá bỏ hết tất cả những bình gốm nước mắm và loại bỏ luôn cả những công thức làm nước mắm Garum. Nhưng nếu như vậy thì có lẽ nước mắm truyền thống đã không còn tồn tại nữa rồi, thật may sao khi các thương nhân La Mã đã nhanh tay đem các bình nước mắm này trao đổi khắp nơi bằng con đường tơ lụa. Từ Italia các bình gốm nước mắm đến với Ấn Độ rồi đi qua khắp biển Thái Bình Dương và du nhập vào quốc gia Chăm Pa, cộng thêm với việc các thương gia cũng trao đổi buôn bán với các thương nhân người Trung Quốc cùng đi chung trên con đường tơ lụa, bởi vậy mà nước mắm truyền thống mới có cơ hội để du nhập vào các nước Châu Á, từ Trung Quốc rồi đến Hàn Quốc, Nhật Bản, muộn hơn một chút là các nước ở Đông Nam Á, mọi sự du nhập này đều diễn ra trong vòng khoảng 1000 năm tiếp theo. Nguồn hình Nước mắm Tĩn Nước Mắm Truyền Thống Đến Việt Nam Ra Sao? Có một sự thật là rất nhiều người cho đến bây giờ vẫn nghĩ rằng nước mắm truyền thống của Việt Nam là được người Pháp truyền bá vào bằng thời gian Pháp thuộc trong những năm thế kỷ 20 của thế kỷ trước. Thế nhưng sự thật là nước mắm truyền thống được người Việt Nam học hỏi và phát triển ra từ những người Chăm Pa. Trước khi biết đến nước mắm truyền thống thì người Việt chúng ta cũng đã có rất nhiều loại mắm khô khác nhau, thế nhưng khi thấy người Chăm Pa sau khi sáp nhập vào Đại Việt làm nước mắm này chúng ta đã học hỏi theo. Và không biết vì sao mà chúng ta lại thừa kế được cách làm loại nước mắm thơm ngon nức tiếng, đến mức cả vua chú bên Trung Hoa cũng phải bắt ta cống nạp nước mắm cho họ bằng được. Nếu nói nước mắm truyền thống được nhắc đến chính thức từ lúc nào trong sử sách thì có lẽ nước mắm được tìm thấy trong các văn kiện đời hậu Lê, sâu xa hơn là trong Đại Việt Sử Ký trong bản in năm 1697 đã có nhắc đến nước mắm. Thế nhưng trong các cuốn sách đời vua Tống Chân Tông của nhà Tống lại có ghi chép năm 997 về việc bãi bỏ lệnh cống nạp nước mắm với Đại Việt. Nếu đúng như sách ghi như vậy thì nước mắm truyền thống của nước ta đã ra đời rất sớm, từ trước năm 997. Như Thế Nào Là Nước Mắm Truyền Thống? Sau khi được biết thêm nhiều kiến thức thú vị về nước mắm truyền thống, bạn có biết như thế nào là nước mắm truyền thống không? Thật ra câu trả lời rất đơn giản và rất dễ để bạn có thể so sánh với các loại nước mắm công nghiệp hiện nay. Nước mắm truyền thống nói một cách chính xác là loại nước mắm được làm ra chỉ với duy nhất hai thành phần là Cá và Muối, không sử dụng bất kỳ nguyên liệu hay thành phần nào khác trong quá trình ủ chượp, lên men đến khi ra thành phẩm. Còn nếu như nước mắm trong thành phần có thêm những chất khác thì chính là loại nước mắm công nghiệp đã được pha chế để giữ được hạn sử dụng lâu hoặc điều chỉnh vị cho phù hợp với nhiều cách pha chế khác nhau. Với nước mắm truyền thống của Việt Nam cho đến tận bây giờ vẫn giữ nguyên được công thức từ vài trăm năm trước để làm ra nước mắm nguyên chất. Đó chính là dùng phương pháp có tên Ủ chượp, nguyên liệu chủ yếu sẽ là cá cơm đạt chất lượng và phải qua quá trình kiểm duyệt kĩ lưỡng cùng với muối tinh khiết, sau đó sẽ ủ chung hai nguyên liệu này trong các thùng bằng gỗ để lên men trong vòng 12 tháng hoặc hơn. Khi nguyên liệu trong thùng chượp đủ chín sẽ chảy ra nước mắm tĩn đạt chuẩn chất lượng, đủ độ đạm sánh và có vị mặn đặc trưng nhưng hậu ngọt đọng lại. Những Thương Hiệu Nước Mắm Truyền Thống Việt Nam Sau lịch sử hình thành và phát triển lên đến gần 300 năm chiều dài của nước mắm truyền thống thì cho đến tận ngày nay vẫn còn rất nhiều nơi giữ được nghề, vẫn sử dụng các công thức truyền thống để tạo nên nước mắm thơm ngon. Và phải kể đến nhiều thương hiệu nước mắm truyền thống có tiếng tại Việt Nam như 1. Nước Mắm Tĩn Đây là một thương hiệu cho đến nay rất biết trân trọng và giữ gìn bản sắc cũng như cội nguồn của nước mắm truyền thống, không những sản xuất nên những loại nước mắm ngon mà còn cho ra dòng nước mắm tĩn được đựng trong bình gốm tĩn giống như những năm tháng thịnh vượng nhất của nước mắm, các ghe thuyền đầy ắp những tĩn nước mắm bằng gốm vượt sông vượt đường đi khắp lục tỉnh nam kỳ. Thương hiệu nước mắm Tĩn cũng là thương hiệu xuất phát từ làng chài Phan Thiết, nơi có ông tổ nghề Trần Gia Hòa – người đã được vua Nguyễn công nhận và ban cho chức quan bát phẩm vì đã có công khai sinh ra nghề nước mắm tại Việt Nam, ngoài ra tại Phan Thiết bạn cũng có thể tới Bảo tàng nước mắm Làng Chài Xưa để hiểu rõ hơn về lịch sử nước mắm truyền thống cũng như được trực tiếp tham gia, nếm thử vào các quá trình làm nước mắm. mắm Khải Hoàn Đây cũng là một thương hiệu nước mắm truyền thống lâu đời được khai sinh ra từ đảo Phú Quốc, thương hiệu này cũng đã có thâm niên trên 40 năm trong nghề sản xuất nước mắm rồi. Nước mắm Khải Hoàn được bà Trần Thị Ba đứng lên gây dựng cho dòng họ, ngoài việc sử dụng công thức phổ biến bà cũng có nhiều công thức gia truyền bí mật để tạo nên thương hiệu nước mắm vừa có chất lượng tốt mà lại có thêm hương vị cực kỳ đặc trưng. Cho đến bây giờ thương hiệu nước mắm Khải Hoàn đã có hơn 06 loại nước mắm với các độ đạm khác nhau để phù hợp hơn với người tiêu dùng cũng như mục đích tặng quà hay sử dụng. mắm Liên Thành Nếu hỏi thương hiệu nước mắm truyền thống nào của Việt Nam là lâu đời nhất còn tồn tại cho đến tận bây giờ thì câu trả lời chắc chắn sẽ là thương hiệu nước mắm Liên Thành rồi, đây cũng chính là nhận định của nhà sử học Dương Trung Quốc dành cho thương hiệu nước mắm này với trên 100 năm tuổi. Mặc dù đã qua rất nhiều thời gian thế nhưng chất lượng nước mắm của Liên Thành vẫn không hề có sự giảm sút mà ngày càng thay đổi để phù hợp hơn với thị yếu người dùng. Hiện tại thì thương hiệu này có đến 04 loại nước mắm chính với từng dòng riêng sở hữu chất lượng khác nhau để phù hợp với từng dòng khách sử dụng cũng như giá tiền. mắm Cát Hải Đây là thương hiệu được sản xuất tại huyện đảo Cát Hải của thành phố Hải Phòng, thương hiệu này cũng đã có tuổi đời trên 60 năm tuổi rồi, và có lẽ thương hiệu nước mắm truyền thống này nổi tiếng hơn ở ngoài mạn Bắc. Với đặc điểm trời phú cho ngư trường lớn tại Cát Hải, Bạch Long Vỹ mà nơi đây có được lượng cá cơm dồi dào để sử dụng làm nước mắm, cũng chính vì thế mà nước mắm của thương hiệu này cũng có được vị rất đặc trưng không nơi nào có được. Vậy là chúng ta đã vừa tìm hiểu thêm thật nhiều thông tin về nước mắm truyền thống của thế giới cũng như nước mắm được ra đời, hình thành ở Việt Nam như thế nào. Hy vọng qua bài viết này các bạn sẽ hiểu thêm về nước mắm truyền thống cũng như trân trọng và yêu thêm về thứ gia vị đặc biệt đặc trưng này nhé.
Nói tới nước mắm thì ắt hẳn người Việt nào cũng biết, nhưng hỏi nguồn gốc nước mắm ở đâu thì đảm bảo phần lớn mọi người sẽ trả lời sai. Nhiều người cho rằng Việt Nam chính là cái nôi của nước mắm bởi văn hóa sử dụng nước mắm nơi đây, đa phần người khác thì tin nước mắm xuất xứ đâu đó ở vùng Châu Á. Tuy nhiên những nhận định trên đều sai hết cả rồi, muốn biết nước mắm có nguồn gốc ở đâu, mời bạn đọc bài viết dưới đây. 1. Sự ra đời của nước mắm Theo nhiều sử sách, ở thời Đế quốc La Mã từ năm thứ 27 trước CN đã tồn tại một thứ nước mặn dùng làm gia vị được gọi là garum. Tương tự như nước mắm của châu Á hiện tại, loại nước này cũng được chưng cất bằng cách ướp cá với muối rồi ủ cho lên men. Tuy nhiên, tỷ lệ muối dùng làm garum lại ít hơn đáng kể, chỉ có 15% lượng muối so với tỷ lệ 41 hay 31 như ngày nay. Điều này khiến cho garum chứa nhiều dưỡng chất và đậm đà hơn. Có nhiều nguồn tin xác thực điều này. Cụ thể, các nhà khảo cổ đã tìm thấy nhiều tài liệu trong giai đoạn thế kỷ III đến thế kỷ IV đề cập đến “garum”, dấu vết xương cá trong một nhà máy sản xuất “garum” ở Pompeii, một thành bang của La Mã cổ đại, thuộc nước Ý ngày nay. Từ Ý, nước mắm đã lan tỏa đến Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha và sang cả Bắc Phi. Một tấm khảm khai quật được từ phần nền một cửa hiệu bán garum ở Pompeii, thành phố bị núi lửa chôn vùi vào năm 79 sau CN, cho thấy nước mắm đã trở nên phổ biến như thế nào vào thời đó Cũng giống như hiện tại, nguyên liệu chưng cất mắm cũng khá đa dạng, dàn trải từ cá ngừ, cá thu, cá trống và cá mòi… Tuy nhiên, garum còn phong phú hơn ở cách chế biến khi nhiều người chỉ sử dụng nội tạng và máu của cá bên cạnh việc chưng cả nguyên con. Thảo dược hoặc lá kinh giới là nguyên liệu được chọn để thêm vào sau khi chưng cất để tăng hương vị và ngăn ngừa vi khuẩn phát triển. Ở Việt Nam hiện tại, người ta dùng mật ong hoặc chút thơm dứa để thay vai trò của những thảo dược này. Hình ảnh hũ mắm trang trí trên nền một cửa hàng Garum ở Pompeii Garum được phân tầng về chất lượng cũng như giá thành cho các đối tượng sử dụng khác nhau. Có những loại rất rẻ để ai cũng mua được, thường được dành cho nô lệ, cũng có những chai garum thượng hảo hạng dành cho giới quý tộc có thể lên đến một số tiền tương đương với 500 đô hơn 11 triệu đồng ngày nay. Cứ như thế, garum hay chính là nước mắm cổ đã trở thành một phần quan trọng trong ẩm thực và phổ biến như rượu ở La Mã thời đó. Người ta còn pha nước mắm với rượu, mật ong, dầu ô-liu, giấm hoặc thảo mộc để thành một loại nước chấm hỗn hợp. Dần dần, garum lan tỏa sang nhiều quốc gia khác, tới mỗi vùng lại được thêm thắt và biến đổi một chút để phục vụ cho người dân ở đó và trở thành một phần văn hóa ẩm thực của đất nước bản địa. Một vài biến thể của garum ở các nước phương Tây vẫn tồn tại và được ưa chuộng mãi về sau, đơn cử là Colatura di alici của Ý. 2. Đế chế “Garum” sụp đổ Tuy nhiên, cùng với sự sụp đổ của đế chế La Mã vào thế kỷ V, nước mắm cổ đại cũng dần chìm vào quên lãng. Theo các nhà nghiên cứu, khi nhà nước La Mã suy vong, muối bỗng trở nên đắt đỏ bởi nhà nước sau đó đã đặt mức thuế rất cao cho muối. Điều này làm ngành sản xuất nước mắm lâm vào khó khăn, đình trệ rồi phá sản. Chưa kể, nạn cướp biển tràn lan cũng là một trong những lý do của việc nghề sản xuất mắm ở Tây Phương biến mất. Thiếu sự bảo vệ của nhà nước, các thành phố ven biển bị bọn cướp biển hung hăng phá hoại gần như toàn bộ, ngành chế biến thủy hải sản huy hoàng một thời cũng vì thế mà tiêu vong. Do tính chất nhạy cảm của thời kì biến động này, ngày nay nhiều nhà hàng ở Tây Phương thậm chí còn khuyến cáo đầu bếp của mình không dùng nước mắm cho các món Tây như một việc hiển nhiên. Chính vì thế mà cái tên Garum lừng lẫy một thời của đế chế La Mã ngày càng bị lãng quên và chỉ còn nằm trong phần lịch sử ít được biết đến của nhân loại. May mắn thay, nước mắm vẫn tìm được đường để tiếp tục sứ mệnh phục vụ cho tinh hoa ẩm thực của con người. Nhiều sử sách cho rằng, nhờ vào việc giao dịch và trao đổi hàng hóa với người Trung Hoa trên Con Đường Tơ Lụa từ trước đó, nước mắm đã du nhập vào phương Đông, đầu tiên là tại Trung Hoa, sau đó lan dần đến Hàn Quốc, Nhật Bản, rồi đến khu vực Đông Nam Á, bao gồm Việt Nam trước khi bị “triệt tiêu” hoàn toàn ở châu Âu. Ở phương Đông, nước mắm có mặt ở Thái Lan với tên gọi “nam-pla”, ở Trung Quốc là “yu lu”, ở Indonesia là “kecap ikan”, ở Phillipines là “patis”…Và người châu Á, tất nhiên, đã rất biết cách tận dụng và duy trì “garum”, để từ đó phát triển thành những gia vị đặc trưng cho mỗi quốc gia. Vậy chắc bạn đã hiểu thật ra những giọt nước mắm đầu tiên bắt nguồn từ đâu rồi nhỉ? Vâng, châu Âu chính là cái nôi của nước mắm. Nhưng có một lẽ tất yếu là, dù có xuất phát từ đâu đi chăng nữa thì nước mắm vẫn là loại gia vị quốc hồn quốc túy của dân tộc Việt, được các thế hệ người Việt nâng niu và tự hào và không thể sống thiếu.
Đúng là có khi chúng ta mỗi lần nhắc đến hai từ “nước mắm” thì trong đầu sẽ có rất nhiều mặc định về nguồn gốc hay nói cách khác là cái nôi sản sinh ra nước mắm đến từ đâu. Có người thì sẽ cảm thấy Phú Quốc chính là sự thân thuộc và được nhắc đến nhiều hơn mỗi khi nói đến nước mắm. Nhưng có người lại khẳng định cái nôi của nước mắm truyền thống chính là đến từ Phan Thiết – nơi có công thức 300 năm gìn giữ cho đến tận bây giờ. Vậy thì để đi tìm cội nguồn, cái nôi của nghề nước mắm ngon truyền thống chúng ta sẽ phải làm gì đây? Thật ra có một cách rất đơn giản để xác minh được việc này, đó là chỉ cần giải thích rõ nguồn gốc của từ “ủ chượp” mà mọi người thường nghe đến, chúng ta sẽ biết được nước mắm chính xác bắt nguồn từ đâu mà có. Giải Thích Về Thuật Ngữ Quen Thuộc Trong Nghề Sản Xuất Nước MắmLật Lại Sử Sách Tìm Hiểu Rõ Ngọn NguồnThế Rồi Những Tĩn Nước Mắm Rin Phan Thiết Ra Đời Giải Thích Về Thuật Ngữ Quen Thuộc Trong Nghề Sản Xuất Nước Mắm Trước khi tìm hiểu về nguồn gốc của nước mắm cá cơm bắt đầu từ đâu, chúng ta hãy cùng đi tìm hiểu xem vì sao người ta có thuật ngữ “Ủ chượp”, từ này có nghĩa là gì và nó bắt nguồn từ đâu. Sau một hồi tìm hiểu chúng ta thu thập được những thông tin sau Từ “Ủ chượp” có nghĩa là các thao tác của người Chăm khi làm nước mắm, quy trình này bao gồm việc rửa sạch cá, sau đó ướp muối, công đoạn ướp muối này sẽ tùy theo ý muốn của người Chăm mà bỏ mặn hay lạt, tiếp đó sẽ cho hỗn hợp cá đã ướp muối vào trong những chiếc vại bằng đất, trong tiếng Chăm được gọi là “Chsơt Chsot Thin”. Công đoạn làm nước mắm theo phương pháp truyền thống này đã được người Chăm áp dụng và làm ra nước mắm trong suốt thời gian đó cho đến khi người Kinh bắt đầu di cư vào địa phận làng chài xưa Phan Thiết, lúc ấy người Kinh cũng bắt đầu biết cách để học hỏi cách làm nước mắm của người Chăm, và tình cờ cách làm nước mắm của Chăm họ đọc chữ “Chsơt Chsot Thin” lái đi thành từ “Chượp”. Vậy là chúng ta đã có được câu trả lời rằng từ Chượp này có nguồn gốc từ đâu rồi đúng không, nó chính xác là có gốc Chăm! Dù ủ chượp thường chỉ dùng cho việc ủ cá trong vại đất nhỏ tuy nhiên vì dùng quen rồi nên ngay cả khi làm nước mắm với số lượng cá lớn và không ủ bằng vại mà là ủ trong thùng lều gỗ to thì người Kinh ở Phan Thiết vẫn quen gọi đó là ủ chượp. Và còn một phát hiện lý thú nữa, đó chính là ngay cả cái tên địa danh “Phan Thiết” thật ra cũng bắt nguồn từ Măng Thít – tiếng mà người Chăm từ xưa đã đặt cho vùng đất này. Lật Lại Sử Sách Tìm Hiểu Rõ Ngọn Nguồn Tiếp tục đi tìm từ trong những sử sách xưa để lại, chúng ta có sách Đại Nam Nhất thống chí của Quốc sử quán được lập trong thời đại của Triều Nguyễn có những thông tin rằng Từ cuối đời của chúa Nguyên thì nghề làm nước mắm cá cơm của Bình Thuận được hình thành, với quy mô khoảng năm mươi người cư trú thuộc phường Đông Quang. Trong quá trình làm nghề mỗi năm họ đã nộp về cho kinh đô sản phẩm họ làm ra được gồm nước mắm và mắm tép. Còn lục tìm theo sách gia phả của Nguyễn Phúc Tộc, thì họ mô tả trong khoảng thời gian cuối đời của chúa Nguyễn tức là khoảng thời gian chúa Nguyễn Phúc Côn 1733 – 1765 đã hình thành việc làm nước mắm. Vậy thì có thể nói tính đến nay nghề nước mắm Phan Thiết đã có ít nhất là hơn 285 năm tồn tại và phát triển. Không những thế, vào những năm đầu thế kỷ XIX, mức độ nổi tiếng của nước mắm Phan Thiết được kể lại rằng mỗi năm vào tiết Tiểu Mãn và Đại Thử, nhà Nguyễn đều sẽ dùng 3 chiếc ghe bầu lớn chỉ để chở nước mắm và hải sản khô của Phan Thiết về Kinh thành dùng dần. Xem thêm bài viết công đức của 6 vị đại gia hàm hộ nước mắm tại Thế Rồi Những Tĩn Nước Mắm Rin Phan Thiết Ra Đời Nghề nước mắm muốn được mở rộng và có thể cung cấp đủ cho cả nước thì cần phải đổi mới và tìm cách phân phối, vì hồi đó nếu muốn chở được nước mắm đi khắp các tỉnh miền Bắc Trung Nam của Việt Nam thì phải nghĩ đến chuyện bảo quản và thuận tiện cho việc mang nước mắm đi xa. Chính vì thế mà người Phan Thiết đã nghĩ ra cách làm ra cái tĩn gốm bằng đất sét rồi làm thêm nắp đậy cho chắc chắn, rồi hàn lại bằng hỗn hợp keo chắc chắn gồm vôi trộn nước, dây tơ hồng và mật đường, vậy là có thể yên tâm chuyên chở nước mắm đi khắp nơi rồi. Tinh ra thì mỗi chiếc tĩn gốm cũng nặng tầm 3,7 lít, bên ngoài có buộc thêm dây được bện bằng lá khô để người dùng có thể xách và khiêng đi về… Còn chuyện về lịch sử của những chiếc ghe bầu Phan Thiết – vật dụng giao thương đi lại cũng như chuyên chở nước mắm xuôi ngược khắp nơi, thì nó chính xác được xuất xứ là ghe bầu của xứ Quảng, nhưng khi thâm nhập vào Phan Thiết đã được cải tiến lại bởi những thợ thuyền Mũi Né mà thành ra ghe bầu như bấy giờ. Họ cải thiện để làm sao khi ghe bầu cập bến thường sẽ không cập sát mà cách được bờ vài thước, rồi sau đó người lái ghe sẽ dùng một tấm ván dài để bắc từ ghe lên bờ làm. Bởi thế mới có chuyện khi những người thợ chuyển nước mắm lên ghe bầu, người ta hay dùng một chiếc đòn gánh dài bằng tre, hai đầu đòn phải buộc những chiếc dây dừa thật tốt, mỗi dây chừa một đoạn dài khoảng 30 – 40 cm, đầu còn lại của dây buộc đoạn cật tre nhỏ dài chừng 20cm theo cách buộc chữ T. Để đưa những tĩn nước mắm ngon nguyên chất lên ghe bầu, người ta móc chéo dây tĩn vào đoạn cật tre hình chữ T rồi gánh chạy lên ghe. Cũng chính vì điều này mà đã xảy ra không biết bao nhiêu chuyện thú vị, đó chính là việc gánh những tĩn nước mắm lên ghe bầu hầu hết được thuê bởi những cô gái lứa mười lăm đôi mươi khỏe mạnh, dẻo dai để gánh trên vai 6 đến 10 tĩn một lúc, chính cảnh tượng này đã khiến không biết bao nhiêu chàng trai mê đắm cái hình ảnh các cô gánh tĩn mắm lên ghe này. Thế rồi cũng có biết bao nhiêu chuyện tình được nảy nở từ đây, từ cái bến ghe bầu chở nước mắm rin mà thành. Có người thì lại tới giúp đỡ các cô rồi tiện thể nói chuyện, có người lại ngại ngùng lỡ dở, cứ thế trở thành những giai thoại của tuổi trẻ không thể nào quên được. Đến nỗi còn có những vần thơ câu chữ còn để đến tận bây giờ vẫn còn nghe “Nước mắm ngon nằm sâu đáy hũ, thả miếng đu đủ xuống tận đáy bình, mù u nhuộm thắm bông quỳnh, bao nhiêu gái đẹp anh không nhìn, dạ anh chỉ để thương mình em thôi”. Nói vậy cũng là đủ để mọi người hình dung ra được sự hình thành và phát triển của nghề nước mắm Phan Thiết như thế nào, lịch sử của nghề ra sao. Chính vì vậy mà Phan Thiết luôn tự hào khi kể lại lịch sử nghề nước mắm đã có từ hơn 300 năm tại làng chài Phan Thiết xưa, mà ông tổ nghề là ông Trần Gia Hòa – người đã được đích danh vua Nguyễn ưu ái mà ban tước quan bát phẩm vì ông đã có công khai sanh ra nghề nước mắm cho Việt Nam. Cứ thế mà hình ảnh của những tĩn gốm đựng nước mắm được đậy kín bằng vôi, rồi dán lên mình những chiếc nhãn vuông, sau đó là được chở bằng ghe bầu đi từ sông Cà Ty tới khắp lục tỉnh Nam Kỳ đi tiếp ra tận miền Trung nắng gió, mải miết đến cả miền Bắc xa xôi. Người xưa vẫn quen gọi với nhau rằng loại nước mắm rin nguyên chất được đựng trong tĩn gốm chính là nước mắm Tĩn. Xem thông tin chi tiết sản phẩm và giá Qua thời gian, thương hiệu Nước mắm Tĩn “tái sinh” lại nước mắm truyền thống với công thức 300 năm từ Làng Chài Xưa, những chai nước mắm Tĩn trứ danh đã xuất hiện trở lại, được nghệ nhân nước mắm tạo ra thành nước mắm rin đặc sệt kéo rút trực tiếp từ thùng gỗ ủ chượp, chín chậm trong đủ 12 tháng với từng con cá cơm than đạt chuẩn chất lượng tươi ngon cùng muối tinh khiết. Vì vậy, nếu bạn như đang suy nghĩ cho việc cần một thương hiệu nước mắm cao cấp nhất, chất lượng ngon nhất để đảm bảo cho mỗi bữa ăn của gia đình mình, thì nước mắm Tĩn chính là một lựa chọn xứng đáng tuyệt vời. Nguồn hình sưu tầm
Thời đó, nước mắm được dùng để thay thế muối trong nấu ăn và làm nước sốt bằng cách kết hợp với mật ong, rượu vang, giấm, thảo dược và dầu. Từ biết bao đời nay, ở các nước Đông Nam Á nói chung và Việt Nam nói riêng, nước mắm đã trở thành thứ gia vị không thể thiếu trong bữa ăn hàng ngày, đến nỗi hầu như ai cũng mặc định rằng đây chính là nơi đã sản sinh ra thứ gia vị vang danh khắp thế giới này. Nhưng sự thật hoàn toàn không phải như thế, nước mắm bắt nguồn ở tận châu Âu từ cách đây rất lâu. Nước mắm không có nguồn gốc từ Đông Nam Á hay Việt Nam như nhiều người vẫn tưởng. Theo sử sách ghi lại, nước mắm có nguồn gốc từ thời Đế quốc La Mã từ năm thứ 27 trước CN, có tên gọi là garum, được chưng cất bằng cách ướp cá với muối rồi ủ cho lên men, giống hệt với cách làm nước mắm ở châu Á hiện tại. Có điều thời đó người La Mã dùng ít muối hơn, chỉ có 15% lượng muối so với 50% như ngày nay, giúp cho garum chứa nhiều dưỡng chất hơn và đậm đà hương vị hơn. Đây là một tấm khảm khai quật được từ phần nền một cửa hiệu bán garum ở Pompeii, thành phố bị núi nửa chôn vùi vào năm 79 sau CN, cho thấy nước mắm đã trở nên phổ biến như thế nào vào thời đó. Ngoài ra, cách chế biến garum của họ thời ấy cũng khá đa dạng, có loại được chưng cất bằng cá nguyên con, loại khác chỉ dùng máu và nội tạng của cá. Những loại cá được sử dụng để chế biến garum chủ yếu là cá ngừ, cá thu, cá trống và cá mòi. Sau khi chưng cất xong, người ta sẽ cho thêm lá kinh giới cùng một số loại thảo dược khác vào để tăng hương vị và ngăn ngừa vi khuẩn phát triển. Những chiếc bình đựng garum được khai quật tại tàn tích Pompeii. Cũng giống như rượu vang, garum thời đó cũng có nhiều loại khác nhau và ở nhiều đẳng cấp khác nhau. Loại dành cho nô lệ thì rất rẻ, ai cũng mua được, trong khi đó giá của một chai garum thượng hảo hạng dành cho giới quý tộc có thể lên đến một số tiền tương đương với 500 đô hơn 11 triệu đồng ngày nay. Với hương vị thơm ngon đậm đà, garum được dùng để thay thế muối trong nấu ăn và làm nước sốt bằng cách kết hợp với mật ong, rượu vang, giấm, thảo dược và dầu. Khi Đế chế La Mã sụp đổ cùng với sự tràn ngập của bọn cướp biển, sẵn sàng chém giết, đốt phá, công thức chế biến garum cũng từ đó mà biến mất ở Italia. Tuy nhiên, bằng cách nào đó, có lẽ là thông qua việc giao dịch và trao đổi hàng hóa với người Trung Hoa trên Con Đường Tơ Lụa từ trước đó, nước mắm đã du nhập vào phương Đông, đầu tiên là tại Trung Hoa, sau đó lan dần đến Hàn Quốc, Nhật Bản, rồi đến khu vực Đông Nam Á trong vòng năm sau đó. Người Trung Quốc và Nhật Bản hiện tại dùng nhiều nước tương, nhưng không có nghĩa họ không còn dùng nước mắm nữa. Tuy nhiên, nếu như ở Trung Quốc hay Nhật Bản, thói quen sử dụng nước mắm trong ẩm thực trở nên mai một dần sau thế kỷ 14 vì sự xuất hiện của nước tương xì dầu thì ở Đông Nam Á, truyền thống này vẫn được nối tiếp cho đến tận ngày nay, thậm chí ở mỗi đất nước và mỗi vùng miền, cách chế biến nước mắm cũng khác nhau. Hơn thế nữa, người ta còn sáng tạo ra nhiều loại mắm khác nhau để thay đổi khẩu vị và tăng thêm tính đa dạng cho bữa cơm hàng ngày, chẳng hạn ở Việt Nam có thêm mắm ruốc hay mắm nêm. Hiện tại Đông Nam Á đang là khu vực sử dụng nước mắm rất nhiều trong ẩm thực, nhưng mỗi quốc gia lại có mỗi cách chế biến khác nhau. Từ lâu, nước mắm Việt Nam đã vang danh khắp thế giới vì độ thơm ngon không đâu sánh bằng, và khi nói đến nước mắm, sẽ thật thiếu sót nếu không nhắc đến nước chấm. Một chén nước chấm được gọi là thơm ngon đến giọt cuối cùng nếu có thêm một chút tỏi, một chút ớt tươi, một chút đường, và một chút chanh. Nếu ăn các món hải sản hay đồ tanh, người ta có ngay chén nước mắm gừng. Nếu muốn ăn kèm báo bèo, bánh xèo hay các loại bánh bột khác, người ta có chén nước mắt ngọt ngâm dưa chua. Hoặc chỉ đơn giản là nếu muốn cảm nhận độ thơm ngon đậm đà của nước mắm nguyên chất, người ta chỉ cần dằm thêm trái ớt. Dù không phải được người Việt phát minh ra nhưng từ biết bao đời nay, chén nước mắm đã trở thành món ăn gắn liền với mảnh đất và tâm hồn người Việt. Dù có đi đâu xa, người ta vẫn luôn nhớ và thèm đến thứ gia vị nồng ấm này và mong ngóng đến ngày trở về quê hương.
Nước mắm là gì? Tác dụng của nước mắm và cách dùng nước mắm tốt nhất. Cách chế biến nước mắm và sử dụng nước mắm nấu ăn hấp dẫn. Nhiều người thắc mắc ăn nhiều nước mắm có tốt không? Nước mắm có tác dụng phụ tác hại gì không? Giá nước mắm bao nhiêu tiền 1 lít? Các loại nước mắm đặc sản nổi tiếng Phú Quốc, Phan Thiết…Nước mắm là gì?Nước mắm có nguồn gốc từ đâu?Phân loại nước mắmPhân loại nước mắm theo cách chế biếnNước mắm truyền thốngNước mắm công nghiệpPhân loại theo vùng miềnNước mắm ở châu ÁNước mắm ở châu ÂuPhân loại nước mắm theo giai đoạnNước mắm nhỉNước mắm ngangCác thương hiệu nước mắm ngon ở Việt Nam Một số thương hiệu nước mắm truyền thống nổi tiếngMột số thương hiệu nước mắm công nghiệpNước mắm được sản xuất như thế nào? Phương pháp sản xuất nước mắm thủ côngỦ chượp trong sản xuất nước mắmGài nén trong sản xuất nước mắmMẹo làm nước mắm thơm hơnPhương pháp sản xuất nước mắm công nghiệpCông dụng của nước mắmNước mắm và ý nghĩa trong ẩm thựcNước mắm giúp món ăn đậm đà hương vị hơnMẹo nhỏ với nước mắm giúp món ăn đặc sắcDùng nước mắm để loại bỏ tạp mùi cho đồ ănNước mắm có tác dụng như thế nào với sức khoẻ?Nước mắm và công dụng phòng và hỗ trợ trị bệnhNước mắm trong văn hóa ViệtNước mắm có hại không?Cách dùng nước mắm tốt cho sức khoẻCách dùng nước mắm trong nấu ănSử dụng nước mắm để chấmSử dụng nước mắm khi nấu ănCách dùng nước mắm phòng và hỗ trợ trị bệnhSử dụng nước mắm trước khi bơi và mùa đôngSử dụng nước mắm để giảm lạnh bụngCách dùng nước mắm cho người ăn kiêngCách bảo quản nước mắmNhững ai không nên dùng nước mắm?Người bệnh tiểu đường nên hạn chế nước mắmNước mắm không tốt cho người bị huyết áp caoNgười bị suy thận cần kiêng nước mắmNước mắm không tốt cho người mắc bệnh về tim Người bệnh xương khớp không nên dùng nước mắmTrẻ em dưới 1 tuổi chưa thể dùng nước mắmCách chọn nước mắm ngon, tốt cho sức khỏeChọn nước mắm theo vịNước mắm ngon phải có mùi đặc sắcNước mắm ngon có màu từ vàng đến nâu màu cánh giánĐộ trong của nước mắmXem thành phần nước mắmTuổi của nước mắmMón ăn ngon với nước mắm tốt cho sức khoẻNước mắm làm nước chấmCánh gà chiên nước mắmXoài ngâm nước mắm đường ớt Nước mắm là gì? Tác dụng của nước mắm và cách dùng nước mắm tốt nhất. Cách chế biến nước mắm và sử dụng nước mắm nấu ăn hấp dẫn. Nhiều người thắc mắc ăn nhiều nước mắm có tốt không? Nước mắm có tác dụng phụ tác hại gì không? Giá nước mắm bao nhiêu tiền 1 lít? Các loại nước mắm đặc sản nổi tiếng Phú Quốc, Phan Thiết… Nước mắm – loại gia vị không thể thiếu trong bữa ăn người Việt Nước mắm là gì? Nước mắm là nước rỉ từ cá, tôm, hay động vật khác được ướp muối lâu ngày. Cách dùng nước mắm trong ẩm thực ở một số quốc gia Đông Nam Á và Việt Nam rất phổ biến. Trên phương diện khoa học, tác dụng của nước mắm là hỗn hợp của muối và các axit amin được chuyển hóa từ protein có trong thịt cá. Qua quá trình thủy phân dưới tác nhân là hệ enzyme có sẵn trong ruột cá cùng với một loại vi khuẩn kỵ khí chịu mặn tạo nên gia vị này. Nước mắm có thể làm từ cá sống, cá khô; hoặc các loại sò hến, tôm, cua hoặc trái cây. Mỗi loại có hương vị và mùi đặc trưng riêng. Nước mắm có nguồn gốc từ đâu? Nước mắm có nguồn gốc từ phương Đông là nhận định của số đông. Tuy nhiên, trong bài viết “Fish Sauce An Ancient Roman Condiment Rises Again” trên trang của Đài Phát Thanh Mỹ lại cho rằng, mắm có nguồn gốc từ thời Đế quốc La Mã. Từ thế kỉ thứ I TCN, đế quốc La Mã đã có ngành hàng hải phát triển. Để tích trữ khối lượng cá khổng lồ đánh bắt, người dân đã nghĩ ra cách xếp cá hành lớp xen kẽ với muối trắng. Sau đó, để chúng lên men và trở thành một món ăn có mùi vị hấp dẫn, gọi là garum. Garum trở thành một phần quan trọng trong ẩm thực và phổ biến thời đó ở La Mã. Bên cạnh đó, người ta còn tạo nên loại nước chấm hỗn hợp bằng cách pha garum với rượu, mật ong, dầu ô-liu, giấm hoặc thảo mộc. Thông qua con đường tơ lụa, garum đã du nhập vào phương Đông và có những biến đổi phù hợp với khẩu vị và văn hóa của từng nước. Từ đó đến nay, nước mắm dần trở thành món ăn truyền thống và đặc trưng của các nước này. Tấm khảm khai quật được từ phần nền một cửa hiệu bán garum ở Pompeii cho thấy sự phát triển cực thịnh của nước mắm thời La Mã. Đến thế kỉ V với sự sụp đổ của đế chế La Mã cùng nạn cướp biển, mắm cổ đại dần chìm vào quên lãng. Phân loại nước mắm Phân loại nước mắm theo cách chế biến Dựa theo cách chế biến, có thể chia mắm thành 2 loại Nước mắm truyền thống Là loại mắm được chế biến theo phương pháp thủ công ủ chượp và gài nén để lấy mắm. Nước mắm công nghiệp Là hình thức sản xuất mắm với sản lượng lớn. Tùy từng nhãn hiệu lại có cách chế biến khác nhau. Phân loại theo vùng miền Không chỉ Việt Nam mà nhiều nước khu vực châu Á và một số nước châu Âu cũng có loại mắm riêng của mình. Nước mắm ở châu Á Nhiều quốc gia Châu Á với vị trí địa lý giáp biển đều có điều kiện sản xuất mắm. Tuy nhiên ở mỗi quốc gia mắm lại có tên gọi khác nhau Quốc gia Tên gọi Việt Nam Nước mắm Indonesia Kecap Ikan Thái Lan Nampla Lào Padek Campuchia Prahok Malaysia Budu Phylippin Patis Triều Tiên Eojang Hàn Quốc Aot jeot Nhật Bản Shotturu, Ishiru hoặc Ikanago-jōyu Trung Quốc Ngư lộ Nước mắm ở châu Âu Nước mắm có từ thời La Mã cổ đại được gọi là Garum. Tiếng Anh gọi là Fish sauce. Ngày xưa, Garum ngon nhất được làm từ cá thu lên men đến từ Tây Ban Nha, ngày nay được thay thế bằng cá trống nhưng không lên men. Phân loại nước mắm theo giai đoạn Nước mắm nhỉ Nước mắm nhỉ hay còn gọi là mắm nhĩ, mắm cốt, mắm kéo lù là những giọt mắm đầu tiên “nhỉ” ra. Nó có độ đạm cao, màu vàng rơm đến vàng nhạt, trong, vị ngọt nhẹ và có mùi đặc trưng. Đây là loại thượng hạng, tuy nhiên ít được bày bán trên thị trường. Nước mắm ngang Sau khi rút nước nhỉ, người ta đổ tiếp nước châm để rút tiếp nước thứ 2, gọi là mắm ngang. Mỗi lần rút, độ đạm giảm dần và chất lượng càng kém. Các thương hiệu nước mắm ngon ở Việt Nam Một số thương hiệu nước mắm truyền thống nổi tiếng Nước mắm Phú Quốc Thương hiệu nước mắm truyền thống “làm mưa làm gió” ở thị trường trong và ngoài nước. Mắm Phú Quốc là thương hiệu nổi tiếng ở cả trong và ngoài nước. Mắm Phú Quốc đặc trưng bởi chiết xuất từ cá cơm tươi được trộn ngay sau khi đánh bắt. Sau đó được ướp với muối Bà Rịa – Vũng Tàu cho ra màu sắc cánh gián tự nhiên khó nhầm lẫn. Một số nhãn hiệu nổi tiếng như Khải Hoàn, Cá Cơm, Ba Làng. Giá mắm Phú Quốc chính hãng dao động từ – / lít. Nước mắm Cát Hải – Hải Phòng Mắm Cát Hải khá nổi tiếng ở thị trường nước ngoài như Đông Âu, Mỹ, Philippine, Trung Quốc… Nguyên liệu chế biến mắm Cát Hải là cá Nục, mực nang, mực ống,… Do vậy nó có mùi thơm nhẹ, nhưng vị mặn rất đậm. Thương hiệu Cát Hải có nhiều nhãn hiệu khác nhau như Ông Sao, Cao Đạm, Cá Mực…. Giá mắm Cát Hải hiện nay khoảng chai 450ml. Mắm Hai Non Cà Ná – Ninh Thuận Mắm Hai Non Cà Ná nổi tiếng không thua kém Phú Quốc, Cát Hải. Mắm Hai Non Cà Ná cũng được làm từ cá cơm, được phơi qua nhiều ngày nắng với nhiệt độ cao nên có hương vị rất đậm đà. Giá mắm Hai Non Cà Ná là chai 500ml. Nước mắm Ông Kỳ Mắm Ông Kỳ là thương hiệu nổi tiếng tại Phú Quốc. Mắm Ông Kỳ có vị mặn vừa phải nên rất hợp với những người không thích ăn mặn. Giá mắm Ông Kỳ là 87/500đ/ chai 525ml Ngoài ra, còn một số thương hiệu mắm truyền thống nổi tiếng khác như mắm 584 Nha Trang, mắm Ba Làng – Tĩnh Gia – Thanh Hóa, mắm Phan Thiết – Mũi Né,… Một số thương hiệu nước mắm công nghiệp Nam Ngư Chinsu Ông Tây Nước mắm công nghiệp có giá rẻ, chỉ khoảng – chai và thường có vị mặn vừa phải nên rất dễ sử dụng. Nước mắm được sản xuất như thế nào? Phương pháp sản xuất nước mắm thủ công Mắm được sản xuất theo phương pháp kết hợp ủ chượp và gài nén. Ủ chượp trong sản xuất nước mắm Là phương pháp làm mắm bằng cách ướp cá và muối theo một tỷ lệ nhất định để cá lên men rải một lượt muối dưới đáy dụng cụ thùng gỗ, hũ, chum… sau đó đặt cá vào, đặt xen kẽ cá và muối để đảm bảo cá thủy phân đều. Dưới đây là tỷ lệ cá muối trong sản xuất mắm ở một số quốc gia Loại nước mắm Tỷ lệ cá mắm Thời gian ủ chượp Việt Nam 31 hoặc 32. Ngoài ra một số nơi còn cho dứa thơm hoặc đường, mật ong để cân bằng độ mặn. 6-12 tháng Nhật Bản 51. Ngoài ra còn có gạo lên men và Koji – một chất lên men đặc trưng của Nhật. 6 tháng Hàn Quốc 41 6 tháng Thái Lan 51 5-12 tháng Malaysia 51 hoặc 31. Ngoài ra còn có đường hoặc me. 3-12 tháng Gài nén trong sản xuất nước mắm Để mắm được ngon, cần phải nén chặt hũ, thùng chứa cá lên men để tạo môi trường kị khí không cho không khí tràn vào khiến mắm dễ bị hỏng, có vi khuẩn, ròi bọ, đồng thời cũng tạo áp lực giúp chiết xuất mắm dễ dàng và nhanh hơn. Những chiếc thùng gỗ lớn chứa cá lên men trong xưởng sản xuất nước mắm Mẹo làm nước mắm thơm hơn Một số nghệ nhân sản xuất mắm có thể cho dứa trái thơm hoặc mật ong cùng với cá ướp muối để dậy mùi thơm đặc trưng, đồng thời cho màu đẹp và cân bằng độ mặn. Phương pháp sản xuất nước mắm công nghiệp Là hình thức nhập mắm truyền thống về để pha chế, cho thêm chất phụ gia, chất bảo quản để sản xuất hàng loạt với số lượng lớn. Công dụng của nước mắm Nước mắm và ý nghĩa trong ẩm thực Chỉ với một chai mắm nguyên chất, các chị em nội trợ có thể “hô biến” các món ăn trở nên hấp dẫn. Nước mắm giúp món ăn đậm đà hương vị hơn Cũng giống như muối, mắm có độ mặn vừa đủ, giúp món ăn thêm đậm đà và mang hương vị đặc trưng. Mẹo nhỏ với nước mắm giúp món ăn đặc sắc Ngoài việc sử dụng để tẩm, ướp cho món ăn, mắm còn được dùng để pha chế đồ uống. Nhiều chuyên gia pha chế “rỉ tai” nhau rằng, chỉ với một chút mắm cốt tinh khiết sẽ khiến ly cà phê thêm dậy mùi và đậm đà. Hay nhiều đầu bếp nổi tiếng ở Italia thường rắc thêm một chút mắm lên pizza trước khi nướng. Điều này sẽ giúp chiếc bánh “cất lên tiếng nói hương vị”. Một số mẹo “nhỏ nhưng có võ” này không phải ai cũng biết. Dùng nước mắm để loại bỏ tạp mùi cho đồ ăn Nước mắm là một “trợ thủ” đắc lực giúp tẩy mùi hiệu quả. Các bà nội trợ thường sử dụng hỗn hợp mắm cốt với nước ấm để làm sạch và khử mùi lòng non, dạ dày heo, lòng gà,… Hỗn hợp này không những giúp loại bỏ chất nhờn mà còn giúp giữ vị ngon tự nhiên của thực phẩm. Nước mắm có tác dụng như thế nào với sức khoẻ? Không chỉ là đặc thù văn minh của nền ẩm thực Việt Nam, nước nắm còn là một vị thuốc quý, tốt cho sức khỏe. Vậy, uống nước mắm có tác dụng gì đối với sức khỏe? Nhiều nghiên cứu khoa học khẳng định, trong mắm có hơn 13 type acid amin. Đặc biệt là các acid amin thiết yếu, không thể thay thế như valin, methionine, pheylalanin, alanine, isoleucin và quan trọng là lysine. Lysine là vi chất rất cần thiết, tuy nhiên cơ thể lại không thể tự tổng hợp. Nếu thiếu hụt chất này, trẻ sẽ bị chậm lớn, biếng ăn, thiếu men tiêu hóa và nội tiết tố. Nước mắm và công dụng phòng và hỗ trợ trị bệnh Nước mắm trong y học cổ truyền có tác dụng bổ huyết, thông huyết mạch, lợi niệu và nhuận tràng, bổ can thận. Nếu dùng làm gia vị sẽ giúp khai vị, trợ tiêu hóa… Nước mắm có tác dụng giữ ấm cơ thể, giảm nguy cơ cảm lạnh cho những người thợ lặn và đoàn thám hiểm. Tùy theo độ đạm mà uống ít hay nhiều. Độ đạm càng cao thì càng thích hợp cho việc giữ ấm, độ đạm càng thấp thì càng phải dùng lượng nhiều hơn. Những bà mẹ mới sinh cũng hay ăn thịt, cá kho mắm để chắc da, chắc thịt “Ăn cơm với mắm, thắm đỏ thịt da” Ở những vùng biển, người ta còn sử dụng mắm được cất giữ lâu ngày để làm thuốc chữa bệnh đường ruột, dạ dày, tá tràng, tiền liệt tuyến… Nước mắm trong văn hóa Việt Trong bữa ăn của người Việt, thường chỉ có một bát nước chấm đặt giữa mâm, dùng chung cho cả gia đình. Vì thế, đây không chỉ đơn thuần là một loại thức chấm mà còn thể hiện tính cộng đồng và mực thước trong bữa ăn. Nồi cơm ở đầu mâm, chén nước chấm ở giữa mâm thể hiện cho sự đơn giản, tinh tế trong ẩm thực. Sự kết hợp hài hòa giữa tinh hoa của đất gạo và nước cá thể hiện “quân bình âm dương” trong cách ăn uống. Chẳng vì thế mà gia vị này trở thành “linh hồn”của các món ăn Việt. Nước mắm có hại không? Một số năm gần đây, có nhiều thông tin trái chiều như mắm nhiễm asen, chứa ure,… gây hại khiến người dùng lo lắng. Ăn nước mắm có tốt hay có hại không là câu hỏi rất nhiều bà nội trợ băn khoăn. Trên thực tế, mắm truyền thống chứa asen hữu cơ không hề gây hại cho sức khoẻ. Nếu lựa chọn sản phẩm đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm và sử dụng đúng cách, mắm không hề gây hại cho sức khoẻ. Tuy nhiên, khi chế biến thực phẩm với mắm, việc kết hợp sai cách không chỉ khiến món ăn không ngon mà còn làm biến chất, gây hại cho sức khỏe. Những thói quen sử dụng mắm sai cách nhiều người mắc phải Đun quá lâu có thể làm mùi vị và amin bốc hơi hết, làm mất dinh dưỡng. Dùng chung bát nước chấm có thể lây bệnh. Đây chính là con đường nhanh nhất để vi khuẩn helicobacter pylori Hp xâm nhập vào cơ thể. Từ đó, gây viêm loét dạ dày- tá tràng dẫn tới ung thư. Chấm chung nước mắm có thể lây bệnh Trẻ em dưới 1 tuổi sử dụng nước mắm sẽ làm dư thừa Natri. Việc thừa Natri gây nên chứng biếng ăn, mệt mỏi, tăng nguy cơ thiếu canxi. Những người mắc bệnh tiểu đường, cao huyết áp, suy thận hoặc các bệnh tim mạch và cơ xương khớp, ăn quá nhiều mắm sẽ khiến tình trạng trầm trọng hơn. Sử dụng mắm không rõ nguồn gốc, hết hạn sử dụng cũng gây hại cho sức khỏe con người. Cách dùng nước mắm tốt cho sức khoẻ Cách dùng nước mắm trong nấu ăn Sử dụng nước mắm để chấm Nước mắm sẽ là gia vị quyết định các món chiên, luộc, hấp có ngon hay không? Mắm thường được pha cùng với chanh, dấm, tỏi, ớt giúp làm giảm bớt vị mặn cũng như giúp các món ăn bớt ngấy hơn. Sử dụng nước mắm khi nấu ăn Khi dùng gia vị này cho các món nấu, bạn nên nấu chín đồ ăn, sau đó mới cho gia vị này vào và để khoảng 1 phút. Như vậy sẽ giúp món ăn vẫn đượm vị nhưng không bị giảm dinh dưỡng. Đặc biệt không nên dùng mắm với tôm, tép để tránh làm giảm vị thơm của chúng. Cách dùng nước mắm phòng và hỗ trợ trị bệnh Sử dụng nước mắm trước khi bơi và mùa đông Lấy khoảng 15 – 30ml mắm truyền thống uống chậm rãi và đợi khoảng 1 – 2 phút rồi bắt đầu xuống bơi. Sử dụng nước mắm để giảm lạnh bụng Với người đau bụng do cảm lạnh có thể uống 10 – 20ml mắm để giảm đau. Cách dùng nước mắm cho người ăn kiêng Nước mắm sẽ giúp người ăn kiêng phòng tiêu chảy, rối loạn tiêu hoá. Với mỗi bữa ăn, có thể lấy khoảng 20 – 30ml mắm truyền thống pha với một chút tỏi băm, đường, gừng dập. Sau đó dùng để ăn với rau hoặc hoà với cháo trắng. Cách bảo quản nước mắm Nếu nhiệt độ giảm, muối biển trong nước mắm thường bị tích tụ và lắng xuống khiến Amin bị phân huỷ. Điều này làm mất đi dinh dưỡng, gây ảnh hưởng xấu cho sức khoẻ. Do vậy, để bảo quản tốt, bạn nên lưu ý – Để nơi khô ráo, có ít ánh sáng; – Tuyệt đối không để trong tủ lạnh; – Sau khi mở nắp, chỉ dùng trong tối đa một tháng; – Đậy chặt nắp để tránh bị hỏng, côn trùng bay vào; – Nên dùng chai thuỷ tinh đựng; – Không cho thêm bất cứ gia vị gì vào chai mắm để tránh làm giảm chất lượng; – Không trộn chung các loại mắm với nhau; Nước mắm sau khi mở nắp, chỉ nên dùng trong 1 tháng Nước mắm Những ai không nên dùng nước mắm? Người bệnh tiểu đường nên hạn chế nước mắm Người bị tiểu đường dùng nhiều mắm sẽ khiến hàm lượng cholesterol tăng nhanh, gây rối loạn lipid máu, có nguy cơ gây nên bệnh tim mạch. Nước mắm không tốt cho người bị huyết áp cao Do mắm có hàm lượng muối rất cao có thể khiến động mạch bị co thắt, xơ cứng động mạch. Từ đó khiến huyết áp tăng cao và thậm chí gây ra tai biến mạch máu não, suy tim… Người bị suy thận cần kiêng nước mắm Người suy thận dùng mắm sẽ làm tăng gánh nặng cho thận, dễ dẫn tới sỏi thận, thận nhiễm mỡ. Nước mắm không tốt cho người mắc bệnh về tim Dùng nhiều mắm sẽ làm người bệnh phải uống nhiều nước khiến hệ tuần hoàn phải làm việc quá tải. Nếu thường xuyên ăn người bệnh có thể bị to tim thất trái thậm chí là suy tim. Người bệnh xương khớp không nên dùng nước mắm Dùng quá nhiều mắm có thể khiến cơ thể đào thải canxi qua mồ hôi và nước tiểu. Điều này sẽ khiến người bệnh xương khớp lâu phục hồi, dễ bị loãng xương. Dùng mắm khiến người bệnh xương khớp lâu phục hồi Trẻ em dưới 1 tuổi chưa thể dùng nước mắm Nhiều gia đình cho rằng, mắm truyền thống chứa nhiều dinh dưỡng, rất tốt cho trẻ em. Theo chuyên gia về dinh dưỡng, thận của trẻ em dưới 1 tuổi còn rất yếu và phải thực hiện nhiều nhiệm vụ khác. Nếu bé được ăn gia vị này từ khi còn quá nhỏ sẽ ảnh hưởng xấu đến thận. Cách chọn nước mắm ngon, tốt cho sức khỏe Nước mắm ngon là loại đánh thức mọi giác quan của con người từ thị giác màu sắc, độ trong, vị giác ngon miệng cho đến khứu giác mùi hương. Chọn nước mắm theo vị Theo kinh nghiệm của những người sản xuất, mắm ngon phải có vị “chót lưỡi, đầu môi”. Nghĩa là, mới ăn thì có vị mặn của muối nhưng đến cuối lưỡi lại có vị ngọt đặc trưng của đạm axit amin có trong cá. Nước mắm ngon có thể nhận biết qua vị Trong khi đó, mắm công nghiệp có vị ngọt lợ của đường hóa học và chất điều vị, không có dư vị nơi chót lưỡi. Nước mắm ngon phải có mùi đặc sắc Nước mắm quá dậy mùi mùi thối là loại không đạt tiêu chuẩn. Nguyên nhân do khi ủ chượp để lọt không khí tạo điều kiện cho vi khuẩn gây mùi. Nếu có mùi tanh là loại ủ ngắn ngày hoặc sử dụng cá nhiều chất béo. Mắm chất lượng phải có mùi thơm dịu đặc trưng của cá, không tanh, không thối. Nước mắm ngon có màu từ vàng đến nâu màu cánh gián Màu sắc mắm phụ thuộc nhiều vào nguyên liệu cá. Cá càng tươi ngon, muối càng tinh khiết, màu càng ngon. Độ trong của nước mắm Nước mắm ngon phải có màu trong, sánh, không vẩn đục. Nếu để ra ngoài nắng mà có cặn hoặc muối đọng là loại tồi, không đạt chất lượng. Xem thành phần nước mắm Nước mắm ngon phụ thuộc nhiều vào lượng đạm oN. Độ đạm lý tưởng là 30 – 40g/l. Nguyên liệu cá làm cũng quyết định chất lượng mắm cá càng ít mỡ màu càng ngon, mùi càng thơm, vị càng đậm. Bởi cá nhiều chất béo sẽ ngăn cản quá trình lên men khiến mắm nhạt màu, mùi tanh. Mắm làm từ cá cơm, cá nục, cá linh hay cá thu là những loại thượng hạng. Các loại cá khác như cá phèn, cá mối thì chất lượng kém hơn nhiều. Tuổi của nước mắm Mắm phải được ủ chượp ít nhất là 9 tháng mới dậy mùi và cho chất lượng tốt. Cách tốt nhất để mua mắm đảm bảo là chọn sản phẩm có nguồn gốc, nhãn dán rõ ràng. Món ăn ngon với nước mắm tốt cho sức khoẻ “Giàu thì thịt cá bẽ bàng Nghèo thì cơm mắm lại càng thấm lâu” Không phải ngẫu nhiên mà gia vị này được coi là “quốc hồn, quốc túy” của nước ta. Mắm còn là “vũ khí đặc biệt” của những đầu bếp nổi tiếng thế giới, như Stephanie Izard – quán quân của “Chef top chef”, Annie Pettry – đoạt giải thưởng Starchef Rasing star,… Dưới đây là một số món ăn ngon với mắm tốt cho sức khoẻ rất dễ làm. Nước mắm làm nước chấm Nước mắm không thể thiếu trong những món ăn nem cuốn, thịt nướng, thịt luộc, bánh cuốn…. Nước chấm không chỉ đơn thuần có mắm mà còn có những gia vị khác đi kèm như tỏi, ớt, gừng, lá chanh,… Ảnh 10 – Cánh gà chiên nước mắm – món ngon hấp dẫn dễ làm Cánh gà chiên nước mắm Đổi gió” với gà chiên mắm lạ miệng, đậm đà vị mắm quyện với vị ngọt của thịt, vị bùi của tỏi và vị cay của ớt. Tham khảo cách làm cánh gà chiên mắm tại đây. Xoài ngâm nước mắm đường ớt Những lát xoài dầm mắm đủ vị lại giòn tan sẵn sàng khơi dậy mọi giác quan của bạn. Với cách làm đơn giản, xoài ngâm mắm ớt đã trở thành món ăn vặt “thần thánh” thu hút những tín đồ ẩm thực Nước mắm
nước mắm có nguồn gốc từ đâu